De zoektocht naar archiefmateriaal en literatuur over de Kerstvloed van 1717 leidde tot bijzondere vondsten. Wij vroegen een aantal vrijwilligers en medewerkers die een bijdrage leverden aan Maak Geschiedenis: Kerstvloed 1717 naar hun meeste indrukwekkende bronfragment.
Elly Yilmaz, vrijwilliger bij de Groninger Archieven, hielp mee aan het transcriberen van het Journaal van Thomas van Seeratt. Zij vond dit zo leuk om te doen, dat zij besloot om meer te doen voor Maak Geschiedenis: Kerstvloed 1717. Wekelijks was zij te vinden op de studiezaal waar zij onderzoek deed naar bronnen waarin de Kerstvloed wordt vermeld. Dankzij haar vondsten, en die van andere tipgevers en vrijwilligers, hebben we een uitgebreide literatuur- en bronnenlijst kunnen samenstellen.
Elly’s meest indrukwekkende stuk komt uit het archief van het Winsumer- en Schaphalsterzijlvest. In een overzicht van besluiten uit de periode 1703-1718 stuitte Elly op een bijzonder verzoek en besluit. Het schip van Peter Claesen is door de Kerstvloed terecht gekomen op het Noorder Zijl. Hij dient een verzoek in om deze eraf te mogen halen. Aan zijn verzoek wordt in zoverre gehoor gegeven dat hij zijn schip bij deze sluis vandaan mag halen, maar als er schade wordt gemaakt dan moet hij de reparatie zelf bekostigen.
Transcriptie, pagina 532:
Ordinairis Waerdach gehouden tot
Onderdendam Den 22 Martij
1718.De Edele Heer van Dijksterhuis.
De Edele Heer van Aduard.
De Edele Heer van Middelstum.Op het ingediende request van Peter Claesen hoedat
sijn schip in de Jongste Midwinters storm op
de Noorder Zijl is gedreven versoekende permissie
om het selve wederom daeraff te laten arbeijden. Hebben
de Edele Hooge Heeren Hoofmester ende schepperen van
Winsumer ende Schaphalster Zijlen den Remon-
strant sijn versoek in sooverre geaccordeert, dat
hij sijn schip daer wederom sal mogen laten
afarbeijden, mits dat hij de schaede soo door
het afarbeijden an de Zijlen muchte werden
veroorsaekt sal vergoetzen, en het gene ontram-
poneert muchte worden op sijn kosten laten repareren.
Elly: “Ik zie echt voor mij hoe dit geweest moet zijn. In de Kerstvloed dreven huizen, vee en mensen naar andere plekken. Dat je in deze bron kunt lezen dat er ook een schip wegdreef, vast kwam te zitten en weer opgehaald moest worden, spreekt tot de verbeelding. Best ernstig, dat hij zelf zou moeten betalen wanneer er schade ontstaat.”
In april 2017 zijn de Groninger Archieven gestart met het project Maak Geschiedenis: Kerstvloed 1717. Vrijwilligers gingen aan de slag om bronnen over de Kerstvloed toegankelijker te maken door het oude schrift om te zetten naar moderne letters (transcriberen). Aan onze oproep om te helpen zoeken naar archiefmateriaal en literatuur over deze ramp, is flink gehoor gegeven. Dit leidde tot bijzondere vondsten. Op zaterdag 20 januari sluiten we het Kerstvloedjaar af met het slotsymposium - Na de Kerstvloed.